برند بوک چیست و راهنمای گام به گام طراحی برند بوک

برند بوک چیست؟ 

برند بوک تمامی استانداردها و جزئیات مربوط به برند را تحت پوشش قرار می دهد. Brand Book با اصطلاحاتی چون Brand Bible ،Style Book ،Brand Manual نیز شناخته می شود. برندبوک دارای اصول پایه ای چون چشم انداز، ماموریت، ارزش ها و… می باشد. همچنین دارای اجزای هویت بصری همچون لوگو، رنگ های به کار رفته به همراه کد آنها، آیکون، اشکال و… است.

چه مواردی در برندبوک ذکر می شود؟

هدف کلی از تهیه برندبوک، ایجاد یکپارچگی میان اجزای یک سازمان است. در برندبوک هویت بصری، لحن برند، هویت دیجیتالی و… مشخص می شود و تمامی چهارچوب هایی که برای تولید محتوای متنی، تصویری و صوتی باید رعایت شوند، مشخص می شود.

ارزش ها، چشم انداز ها، مسیر موفقیت و… از مواردی هستند که در طراحی و تهیه برندبوک جهت معرفی کسب و کار به مخاطبان باید ذکر شود.

هویت برند باید چگونه تعریف شود؟ 

هویت برند در زبان انگلیسی با واژه (brand identity) شناخته می شود. هویت برند صرفا محدود به فاکتورهای ظاهری نیست و مانند اثر انگشت مختص هر کسب و کاری است. در واقع هویت برند تعیین کننده طرز نگرش مشتری به آن کسب و کار است. همین موضوع اهمیت طراحی برند بوک را چندین برابر می‌کند.

تفاوت برند بوک و چارت گرافیک چیست؟

همانطور که گفته شد برند بوک علاوه بر عناصر ظاهری دربرگیرنده موارد زیر بنایی و نظری هویت همچون چشم انداز، بیانیه جایگاه، ماموریت، ارزش‌ ها و… می باشد. این در حالی است که منشور گرافیکی صرفا بر المان‌ های بصری برند مانند رنگ ها، لوگو، ابعاد، اندازه ها و… تمرکز داشته و قواعد اجرایی را در قالب گرافیکی به نمایش می گذارد.

مهمترین تمرکز برندبوک اطمینان از این موضوع است که هویت برند در تمامی راههای ارتباطی به درستی نمایش داده شود و بتواند به بهترین نحو برند را به کاربران، همکاران و… معرفی کند.

چه کسب و کارهایی به برند بوک نیاز دارند؟

یکی از اصلی ترین سوال ها در رابطه با برندبوک این است که، مخاطبان برندبوک چه کسانی هستند؟ به طور معمول برندهای کوچک و متوسطی که تعاملات خارج از سازمان فراوانی ندارند؛ ضرورت چندانی جهت استفاده از برند بوک در این کسب و کارها احساس نمی شود. اما مجموعه های بزرگ با برندهای معروف که ارتباطات خارج از سازمانی زیادی دارند؛ ملزم به استفاده از کتابچه برند هستند. علاوه بر این، مجموعه های کوچکی که قصد گسترش حیطه فعالیت خود را دارند، نیز می توانند با به کارگیری این دفترچه به این مهم دست یابند.

مزایای اصلی برند بوک

بهره مندی از دفترچه راهنما سبب مشخص شدن مسیر کسب و کار می شود. با وجود برند بوک پرسنل تازه وارد همسو با مسیر سازمان حرکت می نمایند. همچنین کسب و کارهای همکار با مطالعه این دفترچه اطلاعات لازم برند سازمانی شما را دریافت می کنند. در ادامه مطلب با اصلی ترین مزایای برند بوک بیشتر آشنا می شویم.

ایجاد هویت سازمانی منسجم 

استفاده از هویت سازمانی منسجم در شبکه های مجازی، وب سایت و… باعث بهتر دیده شدن برند می گردد و آن را تبدیل به یک برند قابل اعتماد می کند. وجود هویت یکپارچه باعث می شود تا مخاطب حتی بدون شنیدن نام برند به راحتی شما و اهدافتان را به یاد آورد. 

قوانین و استانداردها

کتابچه برند؛ شامل قوانین و استانداردهای مخصوص به خود مانند رنگ، اشکال، تایپوگرافی و… می باشد. این قوانین موجب می شوند تا پرسنل، از هویت منسجم برند تبعیت نمایند. نهایتا نیز افراد، همین قوانین را به صورت کاملا یکپارچه اجرا می نمایند.

برندسازی 

برندسازی صرفا تهیه یک لوگو قلمداد نمی شود. با کتابچه برند می توان دید کلی مجموعه، ارزش ها، صدای برند، شعار و تمامی مواردی که کسب و کار به آن اعتقاد دارد را یک جا جمع کرده و برجسته تر نمود. بنابراین به کارگیری دفترچه راهنمای برند، عالی ترین روش برند سازی برای سازمان ها می باشد.

افزایش آگاهی جمعی از برند

با طراحی برند بوک اختصاصی و انتشار آن، وجه تمایز کسب و کار شما با سایر رقبا نشان داده می شود. هر چه برندبوک تان متفاوت تر و جذاب تر باشد؛ بهتر به ذهن سپرده شده و در حافظه مخاطبین ماندگارتر خواهد شد. تمایز شما با رقبا علاوه بر افزایش آگاهی جمعی احتمال مقایسه شما با رقبا را افزایش داده و همین نیز در ماندگاری برند در ذهن مخاطب موثر است.

افزایش وفاداری به برند 

به کارگیری کتابچه برند حرفه ای، هویت برند را کاملا یکپارچه نشان می‌ دهد. این امر سبب می شود تا برند برای جامعه هدف به راحتی قابل شناسایی بوده و بیشتر مورد اعتماد قرار بگیرد. هر چقدر میزان این اعتماد افزایش یابد وفاداری به برند نیز بیشتر خواهد شد.

سرعت بخشیدن به فرایندها

از زمان عضویت هر فرد تازه وارد به سازمان تا آشنایی با روندهای کاری، مدت زمان قابل توجهی وقت تلف می شود. وجود برند بوک در کسب و کارها، مدت زمان این آشنایی را بسیار کاهش داده و سبب از بین رفتن سردرگمی های گاه و بی گاه کارکنان تازه وارد می شود. این افراد با مطالعه برند بوک می توانند در زمان بسیار کمی با سازمان و اهداف غایی آن آشنا گردند. حتما در شروع همکاری با افراد جدید برند بوک مجموعه خود را برای آنها ارسال کنید تا افراد تازه وارد در کمترین زمان با برند، هویت و اهداف آن آشنا شوند.

نظم بیشتر و کاهش سردرگمی 

هر موضوعی که بدون راهنما باشد؛ غالبا با حدس و گمان و یا آزمون و خطاهای فراوانی مسیر خود را طی خواهد کرد. این آزمون ها گاها نتیجه بسیار خوبی بر جای گذاشته و گاها نیز موجب تضرر و شکست می گردند. در نتیجه بهتر است که با تهیه و ساخت Brand Book، تا حد امکان بی‌ نظمی‌ های موجود را کاهش داد. 

اثرگذاری بهتر روی مخاطب

وجود Style Book باعث می شود تا کسب و کار شما به عنوان یک برند، دارای هویت تجاری معتبر گردد. مهمتر از همه؛ برند تجاری معتبر، موجب افزایش اعتماد مخاطبان می گردد.

اعتمادسازی در مشتریان

تصور کنید؛ شما برندی را می شناسید که سالیان سال با یک هویت ثابت در ذهن شما تثبیت شده است. همین آشنایی چندین ساله باعث نزدیکی ناخودآگاه شما و این برند شده و در نتیجه در اعتماد سازی و ماندگاری در ذهن تان موثر است.

افزایش درآمد کسب و کار

وب سایت Forbes مطالعه ای بر روی افزایش درآمد مشاغل داشته است که بر اساس آن، کسب و کارهای سازمان یافته ای که به صورت یکپارچه در تمامی شبکه ها و کانال ها برندینگ نموده اند، به طور میانگین رشد بیست و سه درصدی در درآمدهایشان داشته اند. از همین رو برخورداری از برند بوک، سبب افزایش درآمد کسب و کارها می شود.

اجزای اصلی ساخت برند بوک چیست؟ 

در ادامه به هفت سرفصل اصلی ساخت دفترچه برند یا Brand Bible پرداخته شده است. البته هر کسب و کاری می تواند مواردی از این سرفصل ها را حذف کرده و یا موضوعات جزئی تری باب میل و متناسب با مجموعه خود اضافه نماید. این موارد شامل: 

معرفی برند

قدم اول هر آشنایی معرفی است. در راهنمای طراحی برندبوک ابتدا باید مخاطب را با اهداف، ارزش‌ها و… برند آشنا نموده و ذهنیت اولیه را در مخاطب شکل دهیم. این معرفی شامل مواردی چون چشم‌انداز (Vision)، ماموریت (Mission)، کاراکتر برند (Brand Character)، صدای برند (Brand voice)، لحن برند (Tone of voice) و مخاطبان هدف (Target Audience) است. هر چقدر که این معرفی کامل تر و بهتر باشد، برقراری ارتباط با مخاطب و جلب اعتماد آن آسان تر خواهد بود.

تعیین چشم انداز برند 

یکی از مواردی که در برند بوک لحاظ می شود تعیین چشم انداز برند است. چشم انداز روشن، سبب می شود تا شرکت از انجام کارهایی که در رسیدن به هدف مجموعه اختلال ایجاد کرده و یا سازمان را از رسیدن به مقصد مناسب دور می کند، پرهیز نماید. کسب و کارها در این کتابچه، هدف بلند مدت و چشم انداز چند ساله خود را مشخص می نمایند. 

ماموریت برند

شفاف سازی درباره ماموریت برند، یکی از اساسی ترین اصول طراحی برندبوک است. طراحی برند بوک بدون ذکر ماموریت برند، نامفهوم و ناقص می ماند. تمامی ریز اقدامات در رسیدن به هدف در این بخش مشخص می گردد. همچنین کلیه اقداماتی که شما را از سایر رقبا متمایز می کند نیز در این قسمت ذکر می شود.

کاراکتر برند 

تعیین کاراکتر برند، مهمترین جزء طراحی برندبوک است. باید بدانید که برندبوک شما دارای چه کاراکتری می باشد تا به نسبت همان خط مش مشخصی داشته باشید. به طور مثال کاراکتر برند شما می تواند دارای شخصیت پرشور و صمیمی بوده و یا دارای شخصیت ورزشی و پر انرژی باشد. توجه داشته باشید که کاراکتر برند در واقع نماد آن برند به حساب می آید و می تواند یک شی یا فرد باشد که به خوبی ویژگی های برند را نشان می دهد. برای مثال کاراکتر برند چی توز میمون خندان آن است.

لحن برند

لحن جزء مهمی از بازاریابی است که سبک ارتباطی بین شما و مخاطبان هدفتان را روشن می کند. این لحن باید متناسب با کاراکتر برند شما بوده و در تمامی راه های ارتباطی اعم از شبکه های اجتماعی، وب سایت، ایمیل، سخنرانی ها و… یک شکل و منسجم باشد. با وفاداری به هویت برندتان و استفاده از یک لحن ثابت می توانید در ذهن مخاطبان هدف خود ماندگار باشید.

در لحن برند باید به چندین نکته توجه شود، آیا شخصیت برند شما صمیمی و دوستانه است؟ شوخ طبع است؟ رسمی است؟ پرشور است؟ پاسخ به این سوالات در شناسایی لحن برند بسیار موثر است. بنابراین با توجه به شخصیت برند می توان لحن برند را تعیین نمود.

زبان برند 

در قسمت زبان برند می توانید با توجه به شخصیت برند، زبان و یا زبان های به کار رفته در برند بوک که به وسیله آن با مخاطبان خود ارتباط برقرار می کنید را مشخص نمایید. حتی می توانید با استفاده از زبان و کلماتتان احساسات مخاطبان را در راستای هدف خود به کار بگیرید.

زبان برند شامل لحن، گفتار و سایر نشانه های غیرکلامی است که شما را به مخاطبان تان می شناساند. توجه داشته باشید که زبان برند گسترده تر از لحن آن بوده و نباید با آن اشتباه گرفته شود.

مخاطبین هدف برند 

در این قسمت باید مشخص نمایید که علاقه مند به جذب کدام مخاطبین می باشید؟ افرادی که خدمات یا محصولات شما را به کار می گیرند، چه ویژگی هایی دارند؟ چه اشخاصی مشتریان ایده آل شما هستند؟ در طی این سوال و جواب ها به شناخت بیشتر و کامل تری از مخاطبین خود می رسید. به علاوه هر چه مقدار این آشنایی بیشتر باشد؛ جذب مخاطب راحت تر خواهد بود.

راهنمای ایجاد برند بوک 

برند بوکی که طراحی می کنید باید روح برند شما را به شکل بسیار دقیقی برای مطالعه کنندگان منعکس نماید. بنابراین باید در ایجاد کتابچه برند چندین عنصر ضروری را بررسی نمایید. البته این عناصر بسته به حوزه کسب و کار متفاوت می باشد. اما در حالت کلی مهمترین این موارد عبارت اند از:

پالت رنگی برند

یکی از المان‌ های قید شده در راهنمای طراحی برندبوک، پالت رنگی است. این رنگ می تواند در ذهن مخاطبان ماندگار شود و با مشاهده آن، برند شما در ذهنشان تداعی گردد مانند رنگ زرد که یادآور برند ایرانسل است و یا رنگ فیروزه ای که برند افق ایرانیان را به خاطر می آورد.

انتخاب طیف رنگی هر برند، وابسته به هویت برند شما است. می توانید از سه تا پنج رنگ نیز در پالت رنگی برند خود استفاده نمایید. این رنگ‌ ها چون برای برند به کار گرفته می شوند؛ در تمام موارد هویت بصری مربوط به مارکتینگ استفاده می گردند. در این بخش باید رنگ های اصلی و فرعی به همراه نام و کد CMYK یا RGB نشان داده شود. علاوه بر این باید قوانین موجود در ترکیب رنگ ها قید شود.

اشکال و آیکون های برند

اشکال و آیکون‌ ها حتی با وجود ساده بودن، تاثیر زیادی در طراحی گرافیکی بر جای می گذارند. این اشکال در برند بوک نیز جز یکی از اصلی ترین عناصر می باشند. در طراحی برندبوک می توانید تمامی المان های مرتبط با برند را به شکل فهرست تهیه نموده و ثبت نمایید تا هیچ موردی از قلم نیفتاده و آیکون های مناسبی طراحی گردد. علاوه براین در این بخش به کاربرد آیکون ها پرداخته می شود. 

تایپوگرافی برند

به هنر چینش کلمات یا جملات همراه با بار نمایشی و تصویری جذاب و با مسما، تایپوگرافی گفته می شود. این هنر باعث می شود تا محتوا واضح تر، خواناتر و در نهایت از لحاظ بصری برای مخاطب جذاب تر گردد. در این قسمت به معرفی فونت های استفاده شده، محل کاربرد هر فونت، اندازه و… پرداخته می شود.

لوگو و علایم تجاری برند 

اولین علامت بصری هر مجموعه ای لوگوی آن است. هنگام طراحی لوگو علاوه بر خود علامت تجاری برند، باید مواردی همچون رنگ، کد، ابعاد لوگو در محل های استفاده شده همچون وب سایت و… ذکر گردد. همچنین اگر تاکنون لوگوی تان دستخوش تغییراتی شده است؛ باید در این قسمت تمامی این موارد را درج نمایید.

بیشتر بخوانید: اهمیت طراحی لوگو برای کسب و کارها

تصویر سازی گرافیکی برند

تصویرسازی گرافیکی یا ایلوستریشن برای کسب و کارهایی که قصد توسعه برند خود بالاخص در دنیای دیجیتال را دارند؛ یک انتخاب ایده آل است. همچنین باید با عناصر هویت بصری کاملا تناسب داشته باشد. ثبت مواردی مانند کنتراست، هندسه طرح، انتزاعی بودن، تیزی یا نرمی شکل، چند بعدی بودن و… در Brand Book بسیار مهم است.

چه کسانی در طراحی برند بوک نقش دارند؟

دپارتمان گرافیک، برندینگ و بازاریابی با گردآوری اطلاعات، تدوین، بازنگری و انجام اصلاحات لازم با توجه به نظرات تیم مدیریت و یا کارفرما بیشترین نقش را در سفارش طراحی برند بوک دارند. گاها در این بین از کارشناسان بازاریاب نیز برای بهبود و توسعه این دفترچه دعوت به عمل می آید تا نتیجه کاری بسیار عالی گردد. 

در برخی مواقع نکات ارزنده این تیم می تواند دید دپارتمان برندینگ و بازاریابی را گسترش دهد و موجب بهبود کیفیت کار شود. یک طراح توانا باید بتواند به شخصیت برند جان بخشیده و خصوصیت های آن را توصیف نماید.

ده نمونه برند بوک برتر خارجی و ایرانی

بی شک هیچ برندی را نمی توان شناخته شده و برتر چه در داخل و چه خارج از کشور دانست و معرفی کرد. اما در این بخش به تعدادی از مشهورترین برند بوک های ایرانی و خارجی اشاره شده است.

کوکاکولا 

با توجه به جستجو های صورت گرفته کوکاکولا توانسته است تا با رعایت تمامی اصول طراحی برندبوک، دفترچه راهنمایی کامل و جامع را برای برند خود تهیه نماید. در برندبوک کوکاکولا مواردی چون تاریخچه، لوگو و نحوه تکامل آن، پالت رنگی و چرایی استفاده از رنگ قرمز به عنوان اصلی ترین رنگ، ذکر بقیه استانداردهای گرافیکی و… آورده شده است.

نتفلیکس

نتفلیکس یکی دیگر از اصولی ترین برند بوک های تالیف شده است. نتفلیکس بیشتر بر روی نحوه رفتار با لوگوی خود تمرکز نموده است. مواردی همچون لوگو و اندازه آن، تایپوگرافی، رنگ و… در برندبوک نتفلیکس گردآوری شده است.

ال جی 

این برند یکی از پرطرفدارترین کمپانی های لوازم خانگی حال حاضر جهان بوده و با شعار (Life is Good) نیز شناخته می شود. در برندبوک ال جی هویت بصری و عناصر آن از جمله لوگو، رنگ، فونت، عناصر گرافیکی، تنوع محصولات و… قید شده است. 

هیوندای 

این برند که یکی از تولید کنندگان بزرگ در صنعت ماشین سازی است در برند بوک هفت صفحه ای خود به توضیحات اجمالی در خصوص لوگوی خود پرداخته است. سپس لوگوی خود را در نسخه رنگ های آبی، طلایی و مشکی بررسی نموده است. در آخر نیز نبایدهایی در رابطه با لوگو و سایر عناصر گرافیکی در برندبوک هیوندای ذکر شده است. 

اپل 

اپل را می توان به جرات جزء یکی از پر آوازه ترین مارک های جهان شمرد. کمپانی اپل به طور کاملا سختگیرانه، قوانین بصری مندرج در برندبوک اش را رعایت می­ کند. فاصله لوگو، تایپوگرافی ­ها و اجزای بصری دیگر به شکل پیکسلی مشخص شده است. در این صورت طراحان نمی ­توانند از حد مشخص شده فراتر بروند. در برندبوک اپل برای وسیله های حمل و نقل، لباس های سازمانی و… تعاریف مشخصی ارائه شده است.

آدیداس 

شرکت آدیداس در زمینه طراحی و تولید انواع لوازم و پوشاک ورزشی، عینک آفتابی، ساعت، محصولات مراقبت شخصی و… فعالیت می کند. برندبوک آدیداس 38 صفحه دارد و این صفحات شامل دستورالعمل های برند آدیداس، فهرست، تاریخچه کمپانی آدیداس، لوگو، راهنمای لوگو و فضای خالی، نبایدها، تایپوگرافی، پالت رنگی، عکاسی، کاربرد و… است. 

اسکایپ 

همانطور که می دانید این نرم افزار در سال 2003 ایجاد شده و برای برقرای تماس بر روی اینترنت می باشد. برند بوک این شرکت جز جالب ترین دفترچه راهنماها می باشد زیرا قسمتی برای کلمات مورد علاقه شرکت در نظر گرفته شده است. کتابچه برند شرکت اسکایپ با توضیحاتی راجع به اسکایپ و هویت آن شروع می شود. 

دیجی کالا 

در برندبوک دیجی کالا قسمت های گوناگونی مانند معرفی کردن هویت برند، شخصیت برند، ارزش ها، لوگو و باید و نبایدهای آن، رنگ ها، تایپوگرافی و… ثبت شده است. دفترچه راهنمای قرار داده شده در این وب سایت به صورت صفحه فرود یا لندینگ هم عمل می نماید.

اسنپ 

اسنپ برندبوک خود را در روی سایت رسمی خود منتشر نموده است. اولین مورد قابل مشاهده در این دفترچه لوگوی رسمی آن است. که توانسته است با به کارگیری رنگ مناسب و لوگو تایپ جالب با مشتریان خود ارتباط بهتری برقرار نماید. همچنین در برندبوک اسنپ به معرفی کامل خدمات این مجموعه پرداخته شده است.

تپسی 

تپسی یکی دیگر از بزرگترین برندهای تاکسی اینترنتی معتبر در ایران می باشد. برندبوک تپسی شامل قسمت هایی چون لوگو و لوگو تایپ، آیکون، پالت رنگی، تایپوگرافی، موشن گرافیک و غیره می باشد.

از کجا برای کسب و کارمان برند بوک تهیه کنیم؟

مدل برند بوک و جزئیات به کار رفته در آن هیچ تفاوتی در نحوه ساخت آن ندارد. در واقع هر زمان که تصمیم به سفارش طراحی برند بوک گرفتید؛ می توانید با انتخاب صحیح تیم طراح در این زمینه کار بسیار با کیفیتی را دریافت نمایید. شرکت افق ایرانیان یکی از بهترین مجموعه های تبلیغاتی در کشور، با سابقه چندین ساله در تمامی زمینه های تبلیغاتی و بخصوص طراحی برند بوک اختصاصی است. این شرکت با اطلاع داشتن کامل از اصول طراحی برندبوک، می تواند یاری کننده شما در این زمینه باشد. 

سخن پایانی

دیدیم Brand Book به برند یک مجموعه هویت بخشیده و اهداف شرکت را روشن تر می نماید. به این صورت که با وجود این کتابچه کارمندان شرکت به راحتی می دانند که در کدام مسیر باید برای پیشرفت و تعالی شرکت قدم بردارند. 

همچنین سایر مجموعه های همکار با مطالعه برند بوک یک مجموعه می توانند به راحتی متوجه شوند که آیا همکاری با یکدیگر، برایشان مفید خواهد بود یا خیر. علاوه بر این دانستیم که طراحی برند بوک به چند مورد اساسی از جمله زمان، تحقیق و تلاش فراوان نیازمند است. این کار در ابتدا می تواند کاری پر هزینه و دشوار به نظر برسد، اما بعد از اتمام کار، عملکرد کل کسب و کار را تا حد زیادی بهبود خواهد بخشید و خروجی های با کیفیت تر و موفق تری را ارائه خواهد نمود.

سوالات متداول